Quy chuẩn biển báo hiệu giao thông 41:2019 có hiệu lực vào ngày 1/7 tới quy định rõ: Biển hiệu lệnh là biển báo cho người tham gia giao thông biết các điều bắt buộc phải chấp hành. Quy chuẩn cũng chỉ ra khái niệm về biển chỉ dẫn, Đây là loại biển để chỉ dẫn hướng đi hoặc các điều cần thiết giúp người tham gia giao thông trong việc điều khiển phương tiện và hướng dẫn giao thông trên đường được thuận lợi, đảm bảo an toàn.
Đáng lưu tâm, Quy chuẩn 41:2019 cũng quy định một số biển chỉ dẫn được chuyển sang thành nhóm biển hiệu lệnh bắt buộc phải tuân thủ. Trong đó, đáng chú ý là các loại quy định về phân làn, gộp làn đường và đường dành riêng cho các loại xe. Nếu tài xế vi phạm các biển này sẽ bị CSGT xử phạt (trước đây là biển chỉ dẫn không bị phạt). Mức phạt được quy định cụ thể tại Nghị định 100/2019.
Trao đổi với Báo Giao thông, ông Vũ Ngọc Lăng, Vụ trưởng Vụ ATGT (Tổng cục Đường bộ VN) cho biết, QCVN 41:2019 đưa một số nhóm biển chỉ dẫn sang nhóm biển hiệu lệnh. Đơn cử biển 412 mà chúng ta vẫn quen gọi là biển phân làn. Có nghĩa là tài xế bắt buộc lái xe phải chấp hành, lái xe phải đi theo đúng làn đường phù hợp với loại phương tiện mà mình đang điều khiển. Nếu vi phạm sẽ bị xử phạt.
Dưới đây là một số nhóm biển được chuyển từ biển chỉ dẫn sang biển hiệu lệnh tài xế cần đặc biệt lưu ý:
Nhóm biển hiệu lệnh R403:
Quy định, ngoài các loại phương tiện quy định trên biển được đi lại, các loại phương tiện giao thông khác không được phép đi vào đoạn đường có đặt các biển R.403a, R.403b, R.403c, R.403d, R.403e, R.403f.
Biển số R.403a: Đường dành cho ôtô; biển số R.403b: Đường dành cho ôtô, xe máy (kể cả xe gắn máy); biển số R.403c: Đường dành cho xe buýt; Biển số R.403d: Đường dành cho ôtô con; Biển số R.403e: Đường dành cho xe máy; Biển số R.403f: Đường dành cho xe máy và xe đạp (kể cả xe gắn máy).
Nhóm biển hiệu lệnh R404:
Nhóm biển R.404 báo hiệu hết các đoạn đường dành riêng cho các phương tiện cơ giới. Về thiết kế tương tự nhóm biển R.403 tương ứng nhưng có thêm vạch đỏ từ phía trên bên phải gạch chéo xuống phía dưới bên trái của biển.
Nhóm biển R.404
Biển hiệu lệnh hướng đi trên mỗi làn đường phải theo R.411:
Để báo hiệu cho người tham gia giao thông biết số lượng làn đường trên mặt đường và hướng đi trên mỗi làn đường theo vạch kẻ đường. Biển sử dụng phải phối hợp với vạch kẻ đường (loại vạch 9.3: vạch mũi tên chỉ hướng trên mặt đường). Tùy theo tình hình thực tế về số lượng làn đường và hướng đi trên mỗi làn đường mà có ký hiệu phù hợp. Biển có tác dụng bắt buộc người tham gia giao thông phải đi đúng làn đường đã được chỉ dẫn hướng phù hợp với hành trình của xe.
Tài xế cần chú ý, số làn đường và hướng mũi tên tùy theo yêu cầu chỉ dẫn thực tế mà vẽ cho phù hợp, hình trên biến số R.411 chỉ là một trường hợp.
Biển R.411
Nhóm biển hiệu làn đường dành riêng cho mỗi loại xe R.412:
Để báo hiệu cho người tham gia giao thông biết có làn đường dành riêng cho từng loại xe riêng biệt. Biển được đặt phía trên làn xe, ở đầu đường theo chiều xe chạy. Các loại xe khác không được đi vào làn đường có đặt biển này (trừ các xe được quyền ƣu tiên theo quy định).
Riêng với biển số R.412e “Làn đường dành cho xe buýt”, nếu vạch sơn phân làn dành cho xe buýt có dạng nét đứt, các xe khác có thể đi vào làn xe này, nhưng phải ưu tiên cho xe buýt (phải nhường đường, chuyển sang làn khác để không ảnh hưởng đến việc vận hành của xe buýt); trường hợp vạch sơn phân làn dành cho xe buýt là nét liền, các phương tiện khác không được đi vào làn đường dành cho xe buýt.
Khi đến gần nơi đường bộ giao nhau, xe được phép chuyển làn để đi theo hành trình mong muốn. Việc chuyển làn phải thực hiện theo đúng các quy định.
Biển số R.412a: Làn đường dành cho xe ôtô khách, kể cả ôtô buýt; Biển số R.412b: Làn đường dành cho xe ôtô con; Biển số R.412c: Làn đường dành cho xe ôtô tải; Biển số R.412d: Làn đường dành cho xe máy và xe gắn máy; Biển số R.412e: Làn đường dành cho xe buýt; Biển số R.412f: Làn đường dành cho ôtô; Biển số R.412g: Làn đường dành cho xe máy và xe đạp, bao gồm cả xe gắn máy và các loại xe thô sơ khác; Biển số R.412h: Làn đường dành cho xe đạp và các loại xe thô sơ khác.
Cũng trong nhóm biển R412, tài xế cần lưu ý một số biển báo hiệu hết các đoạn đường dành riêng cho các phương tiện cơ giới, về thiết kế tương tự như nhóm biển trên, nhưng có thêm vạch đỏ từ phía trên bên phải gạch chéo xuống phía dưới bên trái của biển.
Nhóm biển R.412
Biển gộp làn đường theo phương tiện R.415:
Biển R.415 dùng để báo hiệu cho người tham gia giao thông biết số lượng làn đường và loại xe được phép lưu thông trên từng làn đường theo quy định. Tùy theo tình hình thực tế về số lượng làn đường và ý đồ tổ chức giao thông mà sử dụng các ký hiệu phương tiện trên các làn cho phù hợp và biển số R.415 chỉ là một trường hợp.
Biển đặt bên đường hoặc treo trên cột cần vươn. Biển này chỉ áp dụng với những đoạn đường có 2 đến 4 làn đường cho mỗi hướng lưu thông. Biển R.415 không áp dụng với các xe chuyển làn để ra/vào hoặc dừng đỗ bên đường.
Ngoài ra, khi sử dụng biển này phải kết hợp với vạch sơn phân chia làn đường phù hợp và thống nhất, trong trường hợp đến gần nơi đường bộ giao nhau, xe được phép chuyển làn để đi theo hành trình mong muốn và việc chuyển làn phải thực hiện theo đúng các quy định.
Biển số R.415